دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه

دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه

نسخه خطی صحیفه سجادیه، به خط نسخ عبدالله یزدی، کتابت در شعبان ۱۱۰۲ قمری
اطلاعات دعا و زیارت
موضوع ستایش خداوند ستارالعیوب، عبرت گرفتن از پرده‌پوشی خدا
مأثور/غیرمأثور مأثور
صادره از امام سجاد(ع)
راوی متوکل بن هارون
منابع شیعی صحیفه سجادیه
دعاها و زیارات مشهور
دعای توسلدعای کمیلدعای ندبهدعای سماتدعای فرجدعای ابوحمزه ثمالیزیارت عاشورازیارت جامعه کبیرهزیارت وارثزیارت امین‌اللهزیارت اربعین

دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه از دعاهای مأثور از امام سجاد(ع) که هنگام گرفتاری یا مشاهده گرفتاران و رسواشدگان در اثر گناه می‌خواند. در این دعا خدا به‌خاطر ستارالعیوب بودن، ستایش شده است و بر عبرت گرفتن از پرده‌پوشی خدا و توبه از گناهان تأکید شده است.

دعای سی و چهارم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون شهود و شناخت اثر حسن ممدوحی کرمانشاهی به زبان فارسی و در کتاب ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.

نیایش

آموزه‌ها

دعای سی و چهارم، از دعاهای صحیفه سجادیه که امام سجاد(ع) هنگام گرفتاری یا مشاهده حال گرفتاران و رسواشدگان در اثر گناه آن را می‌خواند. به گفته ممدوحی کرمانشاهی در شرح این دعا، هر حادثه‌ای برای مؤمن پندآموز است و مشاهده فرجام کار کسانی که دچار پیامد کردارهای زشت شده‌اند بیش از هر حادثه دیگری عبرت‌آموز است؛ زیرا این حوادث جلوه‌ای از واقعیت مکافات عمل و رابطه تکوین با تشریع و صحنه‌ای از قیامت را به نمایش می‌گذارد. آموزه‌های این دعا به شرح ذیل است:

  • ستایش مخصوص خداوندِ پوشاننده گناهان
  • ستارالعیوب بودن خدا مایه قوام زندگی اجتماعی
  • اعتراف به ارتکاب گناه و پرده پوشی خداوند
  • درخواست توبه و پیمودن راه ستوده (با کردار و گفتار نیک)
  • در خواست مصونیت یافتن از غفلت و واگذار شدن به خود
  • استفاده بجا از صفت ستاریت(عیب‌پوشی) توسط خدا
  • عبرت‌گرفتن از پرده‌پوشی خدا
  • توبه از گناهان
  • شوق به خدا و پناه بردن به خدا از غفلت
  • درود خدا بر ناب‌ترین مردم، محمد(ص) و اهل‌بیتش
  • لزوم فرمان‌برداری از دستورات محمد(ص) و آل محمد(ع)

شرح‌ها

دعای سی و چهارم در شرح‌های صحیفه سجادیه از جمله در کتاب شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی و شرح و ترجمه صحیفه سجادیه اثر سید احمد فهری به زبان فارسی شرح شده است.

دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی، فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه، ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی و آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل‌الله به زبان عربی شرح شده است. واژه‌های این دعا هم در شرح‌های لغوی مانند تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی و شرح الصحیفه السجادیه نوشته عزالدین جزائری توضیح داده شده است.

متن و ترجمه دعا

دعای سی و چهارم صحیفه سجادیه

مـتـن ترجمه
وَ کانَ مِنْ دُعَائِهِ علیه‌السلام إِذَا ابْتُلِی أَوْ رَأَی مُبْتَلًی بِفَضِیحَةٍ بِذَنْبٍ
(۱) اللَّهُمَّ لَک الْحَمْدُ عَلَی سِتْرِک بَعْدَ عِلْمِک، وَ مُعَافَاتِک بَعْدَ خُبْرِک، فَکلُّنَا قَدِ اقْتَرَفَ الْعَائِبَةَ فَلَمْ تَشْهَرْهُ، وَ ارْتَکبَ الْفَاحِشَةَ فَلَمْ تَفْضَحْهُ، وَ تَسَتَّرَ بِالْمَسَاوِئِ فَلَمْ تَدْلُلْ عَلَیهِ. (۲) کمْ نَهْی لَک قَدْ أَتَینَاهُ، وَ أَمْرٍ قَدْ وَقَفْتَنَا عَلَیهِ فَتَعَدَّینَاهُ، وَ سَیئَةٍ اکتَسَبْنَاهَا، وَ خَطِیئَةٍ ارْتَکبْنَاهَا، کنْتَ الْمُطَّلِعَ عَلَیهَا دُونَ النَّاظِرِینَ، وَ الْقَادِرَ عَلَی إِعْلَانِهَا فَوْقَ الْقَادِرِینَ، کانَتْ عَافِیتُک لَنَا حِجَاباً دُونَ أَبْصَارِهِمْ، وَ رَدْماً دُونَ أَسْمَاعِهِمْ (۳) فَاجْعَلْ مَا سَتَرْتَ مِنَ الْعَوْرَةِ، وَ أَخْفَیتَ مِنَ الدَّخِیلَةِ، وَاعِظاً لَنَا، وَ زَاجِراً عَنْ سُوءِ الْخُلُقِ، وَ اقْتِرَافِ الْخَطِیئَةِ، وَ سَعْیاً إِلَی التَّوْبَةِ الْمَاحِیةِ، وَ الطَّرِیقِ الْمَحْمُودَةِ (۴) وَ قَرِّبِ الْوَقْتَ فِیهِ، وَ لَا تَسُمْنَا الْغَفْلَةَ عَنْک، إِنَّا إِلَیک رَاغِبُونَ، وَ مِنَ الذُّنُوبِ تَائِبُونَ. (۵) وَ صَلِّ عَلَی خِیرَتِک اللَّهُمَّ مِنْ خَلْقِک: مُحَمَّدٍ وَ عِتْرَتِهِ الصِّفْوَةِ مِنْ بَرِیتِک الطَّاهِرِینَ، وَ اجْعَلْنَا لَهُمْ سَامِعِینَ وَ مُطِیعِینَ کمَا أَمَرْتَ.
دعاى آن حضرت است هنگامی كه گرفتار مى‌‌شد يا كسى را به رسوايى گناه دچار مى‌‌ديد

(۱) خدایا! تو را سپاس بر پرده‌پوشی‌ات بعد از آگاهی‌ات و بر قدرتت پس از دانستنت. همۀ ما مرتکب گناهان و معاصی شدیم و تو احدی از ما را بین مردم به گناه مشهور نکردی؛ و به کارهای زشت و ناپسند آلوده شدیم و تو یک نفر از ما را در برابر بندگانت رسوا نساختی. هر یک از ما خود را به پردۀ زشتی و گناه پوشاند و تو احدی را بر زشتی‌ها و گناهانش راهنمایی نکردی. (۲) چه بسیار نهی تو را به جا آوردیم و چه بسیار دستور تو را که گفتی نسبت به آن قیام کنیم و آن را انجام دهیم، ما از آن تجاوز کردیم؛ و چه بسیار زشتی‌هایی که به دست آوردیم و خطاهایی که مرتکب شدیم، در حالی که تو بر آن‌ها آگاه بودی نه بینندگان دیگر؛ و تو بر افشایش قدرت داشتی؛ قدرتی فوق همۀ قدرتمندان؛ ولی عفو و چشم‌پوشی و نیرومندی‌ات برای ما در برابر دیده بینندگان پرده‌ای و در مقابل گوششان سدّی بود. (۳) پس آنچه از زشتی‌ها بر ما پوشاندی و آنچه از علل فساد و تباهی از ما پنهان کردی، برای ما پند دهنده و بازدارندۀ از بدخویی و نگاه‌دارندۀ ارتکاب معصیت و سبب کوشش به سوی توبۀ نابودکنندۀ گناه و راه پسندیده، قرار ده. (۴) و زمان قرار گرفتن در تمام این امور مثبت را نزدیک گردان و داغ غفلت از خود را به پیشانی ما نزن که ما به سوی تو مشتاقیم و از گناهان تائبیم. (۵) خدایا! و بر انتخاب‌شده از آفریده‌هایت محمّد و عترتش درود فرست؛ عترتی که از میان تمام مخلوقاتت برگزیدی و عترتی که پاک و پاکیزه‌اند و ما را گوش دهندۀ کلام آنان و فرمان‌بردار دستوراتشان قرار ده؛ همان‌گونه که ما را به شنیدن کلامشان و اطاعت از دستوراتشان، فرمان دادی.

پانویس

  1. مغنیه، فی ظلال الصحیفه السجادیه، ۱۴۲۸ق، ص۴۲۵.
  2. ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۳.
  3. ممدوحی، شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۱-۱۷۹؛ .
  4. ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۷۱-۱۷۹.
  5. فهری، شرح و تفسیر صحیفه سجادیه، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۸۱-۸۳.
  6. مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۵، ص۱۵۸-۱۷۳.
  7. مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۴۲۵-۴۲۶.
  8. دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۴۴۹-۴۵۲.
  9. فضل‌الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۲۰۳-۲۰۸.
  10. فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۷۲.
  11. جزایری، شرح الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۲، ص۱۸۲-۱۸۳.

منابع

  • جزایری، عزالدین، شرح الصحیفة السجادیة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۲ق.
  • دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، تحقیق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
  • فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
  • فهری، سیداحمد، شرح و ترجمه صحیفه سجادیه، تهران، اسوه، ۱۳۸۸ش.
  • فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
  • مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
  • مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
  • ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.

پیوند به بیرون